Op 15 april publiceerden de Copernicus Climate Change Service (C3S) en de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) hun jaarlijkse rapport “European State of the Climate 2024”. Deze gedetailleerde analyse van het Europese klimaat omvat een brede waaier aan klimaatvariabelen, van de jaarlijkse temperatuur, hitte- en koudestress tot zonneschijnduur en bewolking, van bosbranden tot gletsjers en nog veel meer.

Europa is het snelst opwarmende continent en de gevolgen van de klimaatverandering zijn hier duidelijk. 2024 was het warmste jaar ooit voor Europa, met recordtemperaturen in het midden, oosten en zuidoosten. De stormen waren vaak hevig en overstromingen wijdverspreid. Gedurende het jaar was er een opvallend oost-west contrast in klimaatomstandigheden, met extreem droge en vaak recordwarme omstandigheden in het oosten, en warme maar natte omstandigheden in het westen.

• Temperatuur: 2024 was het warmste jaar voor Europa, met recordhoge jaartemperaturen in bijna de helft van het continent.
• Zeeoppervlaktetemperatuur (SST): Voor het hele jaar was de SST voor de Europese regio met 0,7°C boven het gemiddelde en voor de Middellandse Zee met 1,2°C boven het gemiddelde de hoogste ooit gemeten.
• Neerslag: Er was een duidelijk oost-west contrast in neerslagcondities. West-Europa kende een van de tien natste jaren in de geanalyseerde periode sinds 1950.
• Overstromingen: Europa kende de meest wijdverspreide overstromingen sinds 2013. Bijna een derde van het rivierennetwerk kreeg te maken met overstromingen die ten minste de drempelwaarde voor 'zware' overstromingen overschreden. Stormen en overstromingen troffen naar schatting 413.000 mensen in Europa, waarbij ten minste 335 levens verloren gingen.
• Hittestress: Het aantal dagen met 'sterke', 'zeer sterke' en 'extreme hittestress' was het op één na hoogste ooit gemeten. 60% van Europa kende meer dagen dan gemiddeld met ten minste 'sterke hittestress'.
• Hernieuwbare energie: In Europa bereikte het aandeel van opgewekte energie door hernieuwbare energiebronnen in 2024 een recordhoogte van 45%.
• Extreme koude: De oppervlakte van het Europese land dat minder dan drie maanden (90 dagen) vorstdagen kende, was de grootste ooit gemeten (~69%, het gemiddelde is 50%).
• Koudestress: Er was een record laag aantal dagen met ten minste 'sterke koude stress'.
• Gletsjers: Alle Europese regio's zagen een verlies van ijs; gletsjers in Scandinavië en Spitsbergen zagen hun grootste massaverlies ooit.
• Bosbranden: In september ging in Portugal ongeveer 110.000 ha (1100 km2) in één week in rook op, wat ongeveer een kwart is van het totale jaarlijkse verbrande gebied in Europa. Naar schatting 42.000 mensen werden getroffen door de bosbranden in Europa.

2024 was een uitzonderlijk nat jaar in verschillende provincies, met de hoogste totale neerslag ooit in Ukkel sinds het begin van de metingen in 1833.

In 2024 viel er in totaal 1170,7 mm regen in Ukkel, verdeeld over 209 dagen. Dit neerslagrecord is vooral te danken aan het grote aantal dagen met zware regenval (dagtotaal van minstens 20 mm). Het hoogste dagtotaal werd geregistreerd in Ukkel op 9 juli, met 41,8 mm.

Qua temperatuur was 2024 het vijfde warmste jaar sinds 1833 in Ukkel, met een gemiddelde temperatuur van 11,9°C. De records werden gevestigd in 2020 en 2022, met temperaturen van 12,2°C.

Met 8,5°C was 2024 zelfs op één na het jaar met de hoogste gemiddelde minimumtemperatuur, net achter het absolute record dat in 2023 werd gevestigd met 8,6°C.

• Het rapport “European State of the Climate 2024” is beschikbaar op hun website.
• Voor meer gedetailleerde informatie voor België, zie ons klimatologisch overzicht van 2024.